آموزش شایستگی محور در قرن 21

جوامع انسانی بطور فزاینده‌ای بسوی پیچیده شدن سیر می‌کنند و این روند ناگزیر بر سیستم‌های اجتماعی مانند بهداشت و درمان، آموزش و تربیت نیروی انسانی و بازار کار تاثیر فراوانی گذاشته است. پیچیدگی‌های روزافزون سیستم‌های مراقبت‌های بهداشتی و آموزش پزشکی و تغییر در نیروهای بازار سیاسی-اجتماعی، این حرفه را مجبور ساخته تا با چالش‌های روزافزون برای اثبات شایستگی‌های اولیه دانشجویان و دانش آموختگان مقابله نموده و جهت حفظ و پایداری شایستگی‌های افراد شاغل صلاحیت‌دار، اقدام نمایند. تکامل، پویایی و پاسخگویی نظام‌های بهداشتی درمانی و آموزش عالی و در اینجا بطور ویژه آموزش پزشکی، نیاز به شناخت شایستگی‌ها و قابلیت‌های مورد نیاز نیروی انسانی بخش سلامت بویژه در دنیای در حال تغییر امروز دارد، تا دانش آموختگان بتوانند به طور مؤثر به نیازهای بهداشتی حال و آینده جامعه پاسخ دهند.

شایستگی تنها دانش یا مهارت نیست. شایستگی مفهومی پیچیده و چند پهلو و یکی از موضوعات بحث‌برانگیز در حوزه مراقبت‌های بهداشتی است که در حیطه‌های مختلف ازجمله آموزش، بالین و مدیریت نظام سلامت اهمیت زیادی دارد.

امروزه می‌توان شایستگی را به عنوان ترکیبی از دانش، انگیزش، خصلت‌ها، مهارتهای مرتبط و نقش اجتماعی، دانست و آن را این گونه تعریف ‌کرد: «ویژگی هایی که با عملکرد برتر و اثربخش در یک شغل مرتبط می‌باشد. این بدان معناست که شواهد نشان می‌دهد دارا بودن یک خصوصیت منجر به عملکرد برتر و اثربخش در یک شغل می‌شود و یک رابطه تجربی بین خصوصیت به عنوان یک متغیر مستقل و عملکرد شغلی به عنوان یک متغیر وابسته وجود دارد».

شایستگی شامل توانایی پاسخگویی به تقاضاهای پیچیده با جمع آوری و تجهیز منابع روانی اجتماعی(از جمله مهارت‌ها و نگرش ها) در یک زمینه‌ی خاص می‌باشد.

شایستگی، ارزیابی صلاحیت، ارائه‌ی مدارک و اسناد برای عملکرد شایسته و لزوم شایستگی مستمر، موضوعات بحث ‌برانگیزی هستند که در مقالات و انواع کنفرانس‌ها، و در همه‌ی سطوح حائز اهمیت می‌باشند. تمرکز بر تبحر و شایستگی معطوف به هر دو بخش آکادمیک و خدماتی است و طیف وسیعی، از کالج‌ها و آموزشگاه‌های کوچک و شرکت‌های سرمایه‌گذاری تا دانشگاه‌ها و صنایع عظیم؛ و از تلاش‌های منطقه‌ای و محلی تا تلاش‌های ملی و جهانی، را در بر می‌گیرد. عوامل مختلفی چون تغییر سریع در سیستم‌های پایش سلامت، لزوم ارائه خدمات ایمن و مقرون‌به‌صرفه، ارتقاء آگاهی افراد جامعه در مورد موضوع‌های مرتبط با سلامتی و افزایش انتظار دریافت خدمات باکیفیت مناسب، همراه با تمایل سازمان‌های ارائه‌دهنده خدمات سلامتی در به‌کارگیری نیروی کار ماهر باعث شده تا شایستگی بالینی شاغلان حرفه‌ی مرتبط با سلامتی، بیش‌ازپیش موردتوجه قرار بگیرد.

هدف کلی آموزش مبتنی بر شایستگی این است که اطمینان حاصل شود که فراگیران، دانش و مهارت‌های لازم برای موفقیت در تحصیل، شغل و زندگی را کسب کرده اند.

مدل شایستگی مجموعه‌ای از شایستگی‌هایی است که با هم، عملکرد موفقیت‌آمیز در یک محیط کاری خاص را تعریف می‌کنند.

الگوهای شایستگی، مبانی لازم برای کارکردهای مختلف مدیریت منابع انسانی اعم از برنامه‌ریزی نیروی انسانی، مدیریت گزینش و استخدام، مدیریت استعدادها، توسعه‌ی شایستگی‌ها، مدیریت عملکرد، مدیریت جایگزینی، نظام ارزش‌یابی، نظام پرداخت‌ها را فراهم می‌نمایند.

از مدل‌های شایستگی برای افزایش عملکرد یک سازمان و کارکنان و بازدهی مزیت رقابتی استفاده می‌شود. همچنین مطالعات موردی نشان می‌دهد که سازمان‌ها به دلایل گوناگون نظیر: افزایش بهره وری کارکنان، کاهش هزینه‌های آموزش، کاهش جابجایی کارکنان، تأکید بر ظرفیت‌های افراد به جای شغل آنها، انتقال رفتارهای ارزشمند و فرهنگ سازمانی و تقویت رفتار تیمی از مدل‌های شایستگی استفاده می‌کنند

حرفه‌های بهداشتی در قرن 21 باید مسئولیت پذیری خود را برای ارتقاء سلامت جامعه افزایش دهند. سیستم‌های آموزشی می‌توانند کارایی و اثربخشی مأموریت خود را از طریق آموزش‌های مبتنی بر شایستگی و تمرکز بر الزامات عملکرد برجسته برای همه متخصصان سلامت بهبود بخشند.

نظام سلامت، امروز به افراد متخصص، توانمند و کارآمد جهت پاسخگویی به نیازهای کمی و کیفی کشور نیاز دارد. طبق نقشه جامع علمی کشور مأموریت نظام آموزشی در علوم پزشکی، تربیت نیروی انسانی کارآمد به‌منظور ارائه خدمات باکیفیت در سطوح مختلف نظام سلامت است. ازاین‌رو یکی از رسالت‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور توانمندسازی دانشجویان است، که دستیابی به این امر مستلزم تحول در نظام آموزشی کشور می‌باشد.

سیستم‌های آموزشی می‌توانند کارایی و اثربخشی مأموریت خود را از طریق آموزش‌های مبتنی بر شایستگی و تمرکز بر الزامات عملکرد برجسته برای همه متخصصان سلامت، بهبود بخشند.

با توجه به شرایط بازار ملاک قیمت ، قیمت سایت میباشد.